تحلیل فرهنگی- انتقادی گفتمانهای سکولاریستی در جنبش دانشجویی متأخّر ایران

Authors

  • مجتبی زارعی
  • مهدی جمشیدی
Abstract:

هدف:هدف این مقاله، تحلیل فرهنگی- انتقادی گفتمانهای چهارگانة سکولاریستی در جنبش دانشجویی متأخّر ایران است. در چارچوب این مطالعه، به زمینه‌ها و علل شکل‌گیری این گفتمانها، دالها ، وزن و عقبة بدنة دانشجویی، غایات و برنامه‌های عمده و در نهایت، نقد رویکرد راهبردی و ایدئولوژیک آنها پرداخته شده است. روش:روش پژوهش به طور عمده مبتنی بر «مشاهدة مستقیم» بوده که با رجوع به برخی منابع مکتوب، تکمیل شده است. سپس، این داده‌ها در درون برخی از مفاد و مضامین روش «تحلیل گفتمان» گنجانده و تحلیل شده‌اند. یافته‌ها:یافتة اصلی مقاله این است که بخشی از جنبش دانشجویی (از جمله دفتر تحکیم وحدت و انجمنهای اسلامی دانشجویان)، از اواخر دهة 60 دچار دگردیسی معرفتی و ایدئولوژیک شده، گفتمانهای سکولاریستی را در جنبش دانشجویی شکل دادند. این گفتمانها خواهان تفوّق سیاسی و فرهنگی در دانشگاه و سپس مبارزة چند لایه با انقلاب اسلامی هستند. نتیجه‏گیری: پژوهش حاضر ما را به این نتیجه سوق می‌دهد که به دلیل برخورداری «ایدئولوژی اسلامی» از توان و ظرفیت‌ کافی برای مواجهة فعّال نظری و انتقادی با گفتمانهای سکولاریستی و همچنین تولید «علوم انسانی اسلامی»، حاملان و فاعلان «گفتمان اسلامی ـ انقلابی» باید با مجهز ساختن خود به این ایدئولوژی، این «رویارویی فرهنگی» را محقق سازند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل انتقادی اخلاق سکولاریستی فلسفه کانت

با آغاز مدرنیته، انسان غربی با نگریستن به انسان، جهان و خدا از منظری بشرانگارانه، مناسبات و شئونی را رقم می‌زند که امری بی‌سابقه بوده است. رابطه اخلاق و دین در مدرنیته نیز وابسته به چنین رویکردی می‌شود. در حالی که در دوره‌های پیشین، بالاخص قرون وسطا، اخلاق ذیل دین تعریف می‌شد و فیلسوفان مدرنیته در تلاش بودند تا نگرش انسان‌گرایانه و سکولاریستی را به حوزه رابطه اخلاق و دین نیز تسری دهند. در این م...

full text

تحلیل انتقادی اخلاق سکولاریستی فلسفه کانت

با آغاز مدرنیته، انسان غربی با نگریستن به انسان، جهان و خدا از منظری بشرانگارانه، مناسبات و شئونی را رقم می زند که امری بی سابقه بوده است. رابطه اخلاق و دین در مدرنیته نیز وابسته به چنین رویکردی می شود. در حالی که در دوره های پیشین، بالاخص قرون وسطا، اخلاق ذیل دین تعریف می شد و فیلسوفان مدرنیته در تلاش بودند تا نگرش انسان گرایانه و سکولاریستی را به حوزه رابطه اخلاق و دین نیز تسری دهند. در این م...

full text

تاریخ و هویت جنبش دانشجویی ایران

تاریخ چند دهه اخیر، هماره از جنبش دانشجویی نام برده، و آن را به فرآیند قیام‌ها، نهضت‌ها و خواسته‌های مردم گره زده، اما کمتر به عمق جنبشی که تا این حد، در پیوند با مردم بوده، پرداخته است. در واقع، نوشته‌های تاریخی به کالبد شکافی چنین جنبشی، توجه کافی نکرده‌اند. در این باره سؤالاتی است، از جمله: تاریخ و روند تاریخی این جنبش کدام است؟ چرا این جنبش شکل گرفته و چه هدف‌هایی را دنبال کرده است؟ برآیند ...

full text

آسیب شناسی اصالت و استقلال جنبش دانشجویی در ایران معاصر

همان‌گونه که جریانات سیاسی و فکری ایران را نمی‌توان با مفاهیم و اصطلاحات مشخص‌شده متعارف کاملاً مطابق دانست. جنبش دانشجویی در ایران می‌بایست ویژگی‌های یک جنبش اجتماعی اصیل را می‌داشت و تداوم و شاخه‌ای از روشنفکری بود، که این‌گونه ساخته و پرداخته نشد. این جنبش چه قبل از انقلاب اسلامی و چه پس از آن، از آسیب‌های فراوانی همچون وابستگی به جریانات و گروه­های سیاسی رنج برده است؛ البته در سایر نقاط جهان...

full text

فهم جنبش دانشجویی در ایران با تأکید بر فعالیت‌های دانشجویی در دوره اصلاحات (1384 ـ 1376)

جامعة‌ ایران نیز در چند دهة گذشته شاهد تجربه جنبش‌های دانشجویی بوده است. این جنبش‌ها پیشقراول جنبش‌های ملی و سراسری، از جمله نهضت ملی نفت (1332)، انقلاب اسلامی (1357) و جنبش اصلاحی (1376) بوده‌اند. چرا جنبش‌های دانشجویی به راه می‌افتند؟ این مقاله می‌کوشد از منظر پنج نظری?‌ جامعه‌شناختی به این پرسش پاسخ دهد و پس از آن، تجربة جنبش‌ دانشجویی در ایران را ارزیابی خواهد کرد. در پایان، دلایل افول فعال...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 16  issue 52

pages  485- 508

publication date 2012-12-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023